Stosowanie różnego rodzaju naparów halucynogennych w celu osiągnięcia mistycznych przeżyć i nawiązania kontaktu z duchami przodków, ma długą i niezwykle ciekawą tradycję w wielu kulturach. Niektóre z tych praktyk stosowane są po dziś dzień, jednak nie zawsze w religijnej czy duchowej otoczce. Świetnym tego przykładem jest ceremonia ayahuaski, która na nie tylko gwarantuje tzw. “odmienne stany świadomości”, ale także ma potencjalne właściwości terapeutyczne.
Ayahuasca – tajemniczy eliksir z Ameryki Południowej
Zacznę jednak od początku i mniej zorientowanym badaczom psychodelików wyjaśnię, czym dokładnie jest ayahuasca. Otóż pod tym pojęciem kryje się wywar dwóch roślin, występujących w dorzeczu Amazonki – liści krzewu Psychotria viridis oraz łodyg Banisteriopsis caapi.
Według tradycji napar, zwany “pnączem dusz” lub “świętym pnączem duszy”, przygotowywał szaman na specjalne okazje plemienne, takie jak śluby, narodziny czy inicjacje, a także na różnego rodzaju obrzędy religijne. Ponieważ ajałaska ma działanie psychodeliczne (zawiera DMT, TTH, harmalinę i harminę), uczestnicy takich rytuałów wpadali w mistyczny trans lub stan głębokiej medytacji, a to miało im z kolei umożliwiać kontakt z duchami przodków.
Ayahuasca wykorzystywana była przez południowoamerykańskich szamanów jednak nie tylko w celach religijnych. Stanowiła ona ważny element medycyny naturalnej, bo ciemny wywar stosowany był w celu poprawy koncentracji, wzmocnienia organizmu czy oczyszczenia go z toksyn.
Ceremonia ayahuasca – na czym polega?
Wedle znawców tematu działanie ayahuaski, przede wszystkim w kontekście mistycznym (halucynacje, wizje, nierealne obrazy), trudno porównać do jakiejkolwiek innej mikstury. Dlaczego? Ponieważ wpływ na to doświadczenie mają nie tylko składniki ayahuaski, czyli Banisteriopsis caapi i Psychotria viridis, ale również przebieg ceremonii picia naparu.
Nad całością rytuału przez cały czas czuwa bowiem szaman, który warzy napój w obecności uczestnika, a towarzyszyć temu może śpiew, specyficzna muzyka, taniec i okadzanie. Takie elementy same w sobie ułatwiają wejście w trans, a w połączeniu z zażyciem ayahuaski dają naprawdę wyjątkowe efekty.
Ajałaska – objawy po spożyciu naparu
Relacje i doniesienia osób, które uczestniczyły w ceremonii ajałaski potwierdzają, że w jej trakcie doznali objawień duchowych, mieli wrażenie oddzielenia ciała od ducha, a nawet telepatii i jasnowidzenia. Powtarzającym się doświadczeniem były także kolorowe wizje, głównie przybierające postać wielobarwnych struktur geometrycznych.
A jakie efekty typowo fizjologiczne rytuał zazwyczaj wywołuje u uczestników? Ajałaska ma działanie oczyszczające, więc pod wpływem specyfiku często pojawiają się wymioty, nudności czy biegunka.
Stosowanie ayahuaski a zdrowie
Chociaż ajałaska w swoim pierwotnym wydaniu kojarzona jest przede wszystkim z szamanizmem to jednak jej właściwościami interesuje się coraz więcej osób na całym świecie. I są to nie tylko zwolennicy medycyny naturalnej, ale również naukowcy, w tym eksperci, zajmujący się zdrowiem psychicznym.
Już szybki i pobieżny przegląd badań naukowych pokazuje, że w całkiem niedalekiej przyszłości “duchowe pnącze” znane od wieków w Ameryce Południowej, może być stosowane w celach leczniczych. O jakich konkretnie sytuacjach mowa? Ayahuaska może okazać się pomocna w leczeniu depresji, stanowić wsparcie u osób cierpiących na bóle głowy lub mających problemy z koncentracją.
Oczywiście potencjalne działanie przeciwdepresyjne mikstury nie oznacza, że może ona konkurować z lekami psychiatrycznymi. Zwolennicy ayahuaski, w tym lekarze ze specjalizacją w zakresie zdrowia psychicznego, coraz głośniej mówią jednak, że stosowanie jej w niewielkich dawkach może być korzystne w uporaniu się z traumami, spadkiem nastroju czy uzależnieniami.
Póki co trzeba poczekać, na kolejne doniesienia ze świata nauki, a przy tym mieć na względzie, że po zażyciu ayahuaski mogą pojawiać się także skutki uboczne. Należą do nich m.in. wspomniane już wcześniej nudności, biegunka czy wymioty, a także wzrost ciśnienia tętniczego krwi lub paranoja.
Spożywanie ayahuaski – czy to legalne?
Pytania, jak działa ayahuasca na ludzki organizm i czy za jej pomocą może być leczona depresja lub uzależnienia, warto zostawić naukowcom. Badaczy-amatorów z pewnością jednak nurtuje inna kwestia: czy ayahuasca jest legalna? Niestety w większości krajów, w tym również w Polsce, jej spożywanie jest prawnie zakazane, bo składniki wywaru znajdują się na liście środków odurzających i psychoaktywnych. Używanie tej substancji jest dozwolone tylko w celach naukowych, w specjalistycznych ośrodkach.
Co ciekawe, wyjątkiem od tej reguły są m.in. Stany Zjednoczone i Brazylia, gdzie doświadczenia z ajałaską są dopuszczalne w ramach obrzędów religijnych. Jeśli więc marzysz o tym, by wziąć udział w rytuale “pnącza dusz” to musisz rozważyć wyprawę właśnie w tamte rejony świata.
Ajawaska, ajałaska, ayahuasca, ajołaska, ajułaska, aja łaska – co to i czy to to samo?
Ajawaska, ajałaska, ayahuasca, ajołaska, ajułaska, aja łaska – wszystkie te terminy odnoszą się do tego samego tradycyjnego amazońskiego napoju roślinnego o właściwościach psychoaktywnych. Różnice w zapisie wynikają z transliteracji i adaptacji fonetycznych z języka hiszpańskiego oraz rdzennych języków amazońskich na różne języki i dialekty. Ayahuasca, pochodząca z Quechua, oznacza “pnącze dusz” lub “liana duchów” i jest używana w ceremoniach duchowych oraz medycynie tradycyjnej przez rdzennych mieszkańców Amazonii.
Wszystkie te zapisy odnoszą się do napoju sporządzonego z winorośli Banisteriopsis caapi i liści rośliny Psychotria viridis, znanego ze swoich silnych właściwości halucynogennych, które indukują wizje i głębokie introspekcje. Pomimo różnych nazw, każda z nich opisuje ten sam potężny środek roślinny, którego użycie i znaczenie są zakorzenione w kulturach amazońskich od wieków.
Osoby zainteresowane tą rośliną często pytają też o grzyby halucynogenne, które mogą dawać podobny efekt.
Rytuał Ayahuasca – ceremonia w Polsce?
Rytuał Ayahuasca, znany z głębokich duchowych i leczniczych doświadczeń, jest zakorzeniony w tradycjach rdzennych mieszkańców Amazonii. Jednak w Polsce organizowanie ceremonii Ayahuasca jest nielegalne, ponieważ napój ten zawiera substancje psychoaktywne, takie jak DMT (dimetylotryptamina), które są zakazane przez polskie prawo. Mimo to, zainteresowanie tą ceremonią rośnie, a niektórzy poszukują takich doświadczeń za granicą, w krajach, gdzie Ayahuasca jest legalna. W Polsce propagowanie, posiadanie i używanie Ayahuasca może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, dlatego wszelkie próby organizowania takich ceremonii są surowo zabronione. Osoby zainteresowane tym rytuałem powinny być świadome ryzyka prawnego i zdrowotnego związanego z nielegalnym używaniem tej substancji.
Ayahuasca – skutki uboczne
Ayahuasca, choć ceniona za swoje potencjalne właściwości lecznicze i duchowe, może również wywoływać liczne skutki uboczne. Fizyczne reakcje na napój często obejmują nudności, wymioty, biegunki i zawroty głowy, co jest uważane za część oczyszczającego procesu przez uczestników ceremonii. Psychiczne efekty mogą być jeszcze bardziej intensywne, w tym silne halucynacje, zmiany percepcji rzeczywistości, a także głębokie i czasami trudne do zniesienia introspekcje. U niektórych osób mogą wystąpić uczucia lęku, paniki, czy też powrót traumatycznych wspomnień, co może prowadzić do emocjonalnego niepokoju.
Istnieje również ryzyko interakcji z innymi lekami, zwłaszcza antydepresantami i lekami psychotropowymi, co może być niebezpieczne. Z tych powodów uczestnictwo w ceremonii Ayahuasca wymaga starannego przygotowania i nadzoru doświadczonych prowadzących, a osoby z problemami zdrowotnymi, zwłaszcza psychicznymi, powinny zachować szczególną ostrożność.