Łysiczka lancetowata (łac. psilocybe semilanceata) jest jednym z najbardziej znanych i popularnych grzybów psylocybinowych. Należy też do nielicznej grupy halucynków występujących w Polsce i dlatego rodzimi badacze właśnie od niej rozpoczynają swoją przygodę z mykologią. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o właściwościach łysiczek lancetowatych, ich wyglądzie i miejscach występowania, to serdecznie zapraszam do lektury.
Jak wygląda łysiczka lancetowata?
Łysiczka lancetowata to niewielki, smukły grzyb, który – zgodnie ze swoją nazwą – nieco przypomina lancę. Łysiczka posiada cienki, elastyczny i długi trzon, a także kapelusz z ostrym wierzchołkiem (na szczycie kapelusza widoczna jest charakterystyczna brodawka/spiczasty garb). Im jednak starszy i bardziej dojrzały grzyb, tym jego kapelusz staje się mniej stożkowaty i coraz bardziej przypomina kształt dzwonu. Jeśli chodzi o wielkość grzyba, to jest ona zróżnicowana i uzależniona od kilku czynników, jak stadium rozwoju czy miejsce występowania i panujące w nim warunki. Trzon łysiczki może mieć długość od 3 do nawet 15 centymetrów, w przypadku kapelusza wysokość zwykle mieści się w przedziale od 1 do 2 cm. Jego średnica waha się od 0,5 do 2,5 cm. Na suchej łące będą one biały, za mokrej zaś szaro-brązowe z ciemną obwódką u dołu.
A co z kolorem grzyba? Tutaj również nie ma jednoznacznej odpowiedzi, bo barwa łysiczki lancetowatej w dużej mierze zależy od poziomu wilgotności otoczenia. Kiedy jest wilgotno, jej kapelusz wyróżnia się ciemną barwą (brązową, oliwkową lub szarawą), a do tego ma śliską i nieco lepką powierzchnię. Natomiast jeśli kapelusz łysiczki jest wysuszony, przybiera kolor biały, żółty lub jasnobrązowy, a przy tym jest nieco gładszy i suchy. Pozostając w temacie kolorystyki, nie mogę też pominąć kwestii umieszczonych pod kapeluszem blaszek. Choć ich wygląd jest dość specyficzny i łatwy do zapamiętania (są szeroko rozmieszczone i nieco przerośnięte), to jednak barwa również się zmienia. Młody grzyb ma blaszki o jasnym odcieniu, które wraz z upływem czasu ciemnieją – u starszych osobników mogą one mieć kolor ciemnobrązowy, a nawet niemal czarny.
Gdzie występuje łysiczka lancetowata?
Grzyby halucynogenne to niezwykle fascynujące organizmy, które występują niemal na całym świecie. Ponieważ jednak najlepiej czują się w klimacie wilgotnym i gorącym, to wiele z nich upodobało sobie Amerykę Południową, Australię czy Nową Zelandię. Łysiczka lancetowata jest nieco mniej wymagająca, dlatego spotkać ją można również w Europie – od Wielkiej Brytanii i Norwegii, przez Niemcy, Polskę i Czechy, aż po Bułgarię i Włochy. Jeśli chodzi o jej występowanie, łysiczka lancetowata w Polsce szczególnie rozpowszechniła się w Bieszczadach, ale znaleźć ją można również w innych rejonach kraju. Mówiąc prościej – zdeterminowany kolekcjoner spotkać ją może od Bałtyku aż po Tatry.
Jak znaleźć łysiczkę lancetowatą?
Po lekturze powyższych akapitów wiesz już, jak wygląda łysiczka lancetowata i gdzie najczęściej występuje, ale z pewnością wciąż zadajesz sobie jedno pytanie: jak znaleźć ten gatunek grzyba? Szczególnie jeśli jesteś początkującym badaczem i nie chcesz pomylić łysiczki z innym magicznym grzybem. Wybierając się na misję poszukiwawczo-badawczą musisz pamiętać, że ten gatunek grzybów spotkać można w innych miejscach niż tradycyjne borowiki, muchomory czy kurki. Gdzie zatem szukać łysiczki lancetowatej? Przede wszystkim łysiczka rośnie na obrzeżach lasów, byłych pastwiskach, łąkach i miejscach podmokłych. Grzyby psylocybinowe z tego gatunku w niektórych przypadkach rosną tuż przy drogach, na obrzeżach zarośli czy w owocowych sadach. Owocniki łysiczki lancetowatej spotkać można bezpośrednio w mchu czy na trawie – szczególnie na regularnie koszonych trawnikach, w kępach trawy czy porośniętych darnią przydrożnych rowach. Warto też pamiętać, że łysiczki lancetowate lubią rosnąć w grupach, więc jeden znaleziony grzyb zwykle oznacza, że w najbliższej okolicy jest ich zdecydowanie więcej.
Łysiczka lancetowata – zastosowanie kiedyś i dzisiaj
Grzyby psylocybinowe, w tym również łysiczka lancetowata i jej owocniki, mają właściwości psychoaktywne, dlatego w wielu krajach (w tym w Polsce) ich spożycie i uprawa, a także ich posiadanie jest nielegalne. Historia pokazuje jednak, że nie zawsze tak było, a wyniki badań naukowych pozwalają mieć nadzieję, że również nie zawsze tak będzie. Psilocybe semilanceata z uwagi na swoje właściwości od wieków miała zastosowanie w medycynie ludowej. Wzmianki na jej temat znaleźć można nie tylko w źródłach europejskich, ale również dalekowschodnich – łysiczka wykorzystywana była między innymi w medycynie chińskiej. W przeszłości stosowano ją do leczenia bólu, a także ceniono za zdolności przeciwzapalne. Co więcej, łysiczka i jej halucynogenne właściwości wykorzystywane były podczas niektórych rytuałów, np. pozwalających na kontakt z duchami przodków.
W dzisiejszych czasach łysiczka lancetowata – z uwagi na właściwości psychoaktywne – znalazła się na cenzurowanym, więc nie wykorzystuje się jej do leczenia. W wielu miejscach na świecie obecnie trwają jednak profesjonalne testy kliniczne, które udowadniają, że psylocybina jest pomocna w leczeniu niektórych chorób, a także zwalczaniu uzależnień, m.in. od alkoholu i narkotyków. Psylocybina zastosowanie może znaleźć również w niwelowaniu bólów głowy, łagodzeniu skutków stresu pourazowego i chorób, niekorzystnie wpływających na percepcję. Nie sposób nie wspomnieć również o jej działaniu relaksacyjnym i antystresowym, które sprawiają, że być może w przyszłości łysiczkę będzie można zażywać w celach rekreacyjnych i rozrywkowych. Obecnie jest to jednak prawnie zakazane.
Jakie są objawy po spożyciu łysiczki lancetowatej?
Pozytywne skutki przyjmowania psylocybiny
Prowadzone przez psychologów i psychiatrów badania pokazują, że regularne przyjmowanie określonych dawek łysiczki i innych grzybów halucynogennych powoduje nie tylko – jak się powszechnie przyjmuje – napady śmiechu, spowolnione reakcje, intensyfikację emocji, zaburzenia postrzegania czasu i przestrzeni czy różnego rodzaju wizje. Testy z zawartą w łysiczce lancetowatej substancją psychoaktywną udowodniły, że ma ona również dobroczynne właściwości. Między innymi:
- poprawia nastrój,
- łagodzi stres i napięcie nerwowe,
- pomaga lepiej zrozumieć swoje emocje,
- poprawia percepcję,
- ma pozytywny wpływ na kreatywność i produktywność.
Niepożądane objawy po spożyciu łysiczki lancetowatej
W przypadku niewłaściwego użytkowania łysiczki lub innych gatunków magicznych grzybów, przyjmowania złej dawki czy braku kontroli nad działaniem substancji, mogą pojawić się niepożądane objawy. Należą do nich m.in.:
- bóle brzucha,
- skurcze mięśni twarzy,
- uczucie zimna,
- spadek ciśnienia tętniczego.
Psylocybina jest substancją psychoaktywną, uznawaną za środek odurzający, więc skutki po jej spożyciu może też odczuć układ nerwowy. W żadnym wypadku nie namawiam więc na przyjmowanie jej samodzielnie i na własną rękę.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące łysiczki lancetowatej
Czy łysiczka lancetowata jest legalna?
Łysiczka lancetowata należy do grzybów psylocybinowych i zawiera substancje psychoaktywne, dlatego zgodnie z Ustawą o Przeciwdziałaniu Narkomanii jej zbieranie, uprawa, posiadanie, przetwarzanie i sprzedaż nie są legalne. Dozwolone jest jednak kolekcjonowanie i badanie grzybni (grow-kitów), a także wyszukiwanie i obserwacja magicznych grzybów w ich naturalnym środowisku.
Kiedy rośnie łysiczka lancetowata?
Łysiczka lancetowata w odpowiednich warunkach (wysoka temperatura i duża wilgotność powietrza) może rosnąć przez cały rok. W Polsce spotkać ją można najczęściej od później wiosny do jesieni. Największe szanse na zakończone sukcesem poszukiwania i obserwacje łysiczki w jej naturalnym środowisku są we wrześniu i październiku.
Z czym można pomylić łysiczkę lancetowatą?
Niedoświadczony mykolog może mieć problem z rozpoznaniem łysiczki i pomylić ją z innymi grzybami – zarówno halucynogennymi, jak i takimi, w których nie występują substancje psychoaktywne. Do najczęściej mylonych gatunków należą: kołpaczki (stara nazwa łysiczki to zresztą kołpaczek lancetowaty), grzybówki i czernidłaki.
Źródło:
To nie łysiczka – czyli co w trawie zwodzi (część I) | hyperreal.info
Lancetowata i jaka jeszcze – jakie odmiany ma ten grzyb?
Grzyby z rodzaju Psilocybe, znane jako łysiczki, występują w wielu odmianach, z których każda ma swoje unikalne cechy. Najbardziej znana jest łysiczka lancetowata, często nazywana “kołpaczkiem” ze względu na swój charakterystyczny, stożkowaty kształt kapelusza. Warto jednak pamiętać, że to odmienne twory natury. W rozróżnieniu kołpaczek a łysiczka, ważne jest, by wiedzieć, że ten pierwszy ma cieńszy, bardziej kruchy trzon, a dodatkowo nie zawiera substancji psychoaktywnych.
Oprócz lancetowatej istnieją również inne interesujące odmiany grzyba, takie jak łysiczka czarnobrązowa (Psilocybe azurescens), która jest znana ze swojej intensywnej ciemnobrązowej barwy i wysokiej zawartości psylocybiny, co czyni ją jedną z najsilniejszych odmian. Kolejną odmianą jest łysiczka meksykańska (Psilocybe mexicana), która rośnie głównie w Ameryce Środkowej i jest ceniona za swoje łagodne, ale trwałe efekty psychoaktywne. Każda z tych odmian oferuje unikalne właściwości i doświadczenia, co czyni badanie i obserwację tych grzybów fascynującym zajęciem dla miłośników mykologii i osób zainteresowanych psychodelikami.
Łysiczka lancetowata – dawkowanie
W krajach, gdzie rekreacyjne przyjmowanie substancji psychoaktywnych jest legalne, wciąż pozostaje kwestia bezpieczeństwa związanego z odpowiednią dawką. Biorąc pod uwagę, że łysiczka lancetowata jest jednym z najpotężniejszych grzybów psylocybinowych. Dawkowanie tego grzyba wymaga ostrożności ze względu na jego silne właściwości psychoaktywne. Typowa dawka suszonych łysiczek lancetowatych wynosi od 0,2 do 0,5 grama dla mikrodozowania, co pozwala na subtelne efekty bez intensywnych halucynacji. W celu osiągnięcia pełnych efektów psychoaktywnych, dawka zazwyczaj wynosi od 1 do 2 gramów.
Doświadczeni użytkownicy mogą spożywać od 2,5 do 3,5 gramów, jednak taka dawka jest przeznaczona wyłącznie dla osób dobrze zaznajomionych z działaniem psylocybiny. Zawsze zaleca się rozpoczynanie od mniejszych dawek, aby ocenić indywidualną reakcję organizmu i zapewnić bezpieczeństwo. Warunki spożycia, takie jak spokojne otoczenie i obecność zaufanej osoby, mogą znacznie wpłynąć na doświadczenie i pomóc uniknąć nieprzyjemnych skutków ubocznych.
Hodowla łysiczki lancetowatej – co możesz zrobić w Polsce
Łysiczka lancetowata i jej hodowla w Polsce podlega surowym regulacjom prawnym. Uprawa owocników tej odmiany grzyba jest nielegalna ze względu na zawartość psylocybiny. Jednakże, istnieje możliwość legalnej hodowli grzybni łysiczki lancetowatej, co pozwala na obserwowanie jej rozwoju bez ryzyka prawnego. W Polsce można nabyć specjalne growkity, które zawierają grzybnię łysiczki. Te zestawy hodowlane umożliwiają prowadzenie badań mykologicznych i eksperymentów w kontrolowanych warunkach domowych. Ważne jest, aby pamiętać, że grzybnia nie powinna doprowadzić do wytworzenia owocników, ponieważ to właśnie one zawierają substancje psychoaktywne. Growkity są dostępne w specjalistycznych sklepach i stanowią doskonałą okazję do zdobycia wiedzy na temat cyklu życia tych fascynujących grzybów, jednocześnie przestrzegając obowiązujących przepisów prawnych.